Yemek tercihini neye göre yapıyorsunuz?

Anadolu Sağlık Merkezi'nin stratejik ortağı Johns Hopkins doktorları, insanların yemek tercihlerini neye göre belirlediklerini araştırdı...

Anadolu Sağlık Merkezi'nin stratejik ortağı Johns Hopkins doktorları, insanların yemek tercihlerini neye göre belirlediklerini araştırdı. Araştırmaya göre insanlar kendi gelir düzeylerine, besinlerin sağlığa kazandırdıklarına dair inançlarına ve fiyatlarına göre ne yiyeceklerini seçiyor.

Ancak, Johns Hopkins Bloomberg Kamu Sağlığı Okulu'ndaki araştırmacılarına göre etnik gruplar ve cinsiyet de insanların yiyecek seçimlerini etkiliyor. Araştırma, yiyecek seçiminde çevresel faktörlerin de etkili olduğunu ortaya koyuyor.

Johns Hopkins İnsani Beslenme Merkezi araştırmacıları araştırmaya katılanların harcadığı enerji miktarı, yoğunluğu, toplam yağ ve doymuş yağ oranı gibi günlük beslenme niteliği indikatörlerini incelediler. Araştırmacılar tüketilen meyve, sebze, lifli gıda, kalsiyum ve süt ürünlerinin miktarını da hesaba kattılar. Bunların sonucunda insanların günlük beslenme alışkanlıklarını biri ABD Tarım Bakanlığı'nda tavsiye edilenlerden olmak üzere iki değer üzerinden incelemesini de gerçekleştirdiler.

Alışkanlıklar ve Cinsiyet de Etkili

- Sosyo-ekonomik statü, yiyecek fiyatlarına dair algılanan bariyer, beslenme kalitesi ve besin alımına dair yararlarda etnik topluluklara ve cinsiyete bağlı hatırı sayılır oranda farklılaşmalar var.

- Aileler ve bireylerin gelir kısıtlamaları onları düşük kalite beslenmeye yöneltebilir. Yiyecek alışverişi sırasında, dar gelirli Afrika kökenli Amerikalılar, aynı gelir grubundaki beyazlara göre besinin fiyatına daha çok önem veriyor.

- Düşük sosyo-ekonomik statüdeki beyaz ırka mensup Amerikalılar, daha çok yağ ve doymuş yağ içeren besinler tüketiyor. Afrika kökenli Amerikalılar'da gelir düzeyi ile yağ tüketimi arasında bir ilişki gözlenmedi.

- Araştırmaya katılan ve gelir düzeyleri ne olursa olsun herkeste, lifli gıda almak yerine sodyum almayı arttırıcı faktör olarak besin fiyatlarının bir engel olarak algılandığı görüldü.

- Beslenme niteliğinin faydalarına dair bilinçliliğin; doymuş yağ içeren yiyeceklerden çok lifli gıda, meyve ve sebze tüketilmesi gibi daha iyi beslenme alışkanlıkları sağlanmasıyla birebir ilişkili olduğu ortaya çıktı. Kadınlar, erkeklere kıyasla sağlıklarını daha iyiye götürmek amacıyla, beslenme kılavuzlarına daha çok riayet etmeye çalışıyorlar.

- Kadınların beslenmesinde, erkeklerinkine kıyasla daha az enerji, enerji yoğunluğu, yağ, donmuş yağ, kolesterol ve sodyum var. Buna rağmen erkekler; daha çok yiyecek tükettikleri için daha çok meyve, sebze, kalsiyum, lifli ve sütlü gıda alıyorlar.

Bloomberg Kamu Sağlığı Okulu'nun Uluslararası Sağlık Bölümü'nde profesör yardımcısı olarak görev yapan Dr Youfa Wang, araştırma ile ilgili şu bilgileri veriyor:
"Düşük sosyo-ekonomik statü besin–maliyet bariyerine yol açabiliyor, bu da bireyin beslenme kalitesini düşürüyor," diyor. "Giderek artan obezite sorunu düşünüldüğünde, sağlıklı besinleri nüfusun yoksul segmentlerine de ulaşılır kılmak ve sağlıklı besinlerin fiyatını düşürerek, sağlıklı beslenme eğitimini yaygınlaştırarak bu kesimlerin sağlıklı beslenmesine yardım etmek önemli. Sağlıklı beslenme biçimlerinin yararlarını ortaya koyan programlar her etnik gruptan gelen hem kadın, hem erkekler için beslenme niteliğini arttırıcı olacaktır."

Araştırmacı ekipte çalışan ve Bloomberg Kamu Sağlığı Okulu'nun Uluslararası Sağlık bölümünde görev yapan Dr. May A. Beydoun ise "İnsanların beslenme biçimleri pek çok faktörden etkileniyor. Biz bu faktörlerin bazılarını inceledik. Ancak gelir düzeyi ve beslenme alışkanlıkları arasındaki ilişkinin büyük bir kısmı yiyecek fiyatlarına dair algılanan bariyer ya da beslenme niteliğinin yararlarının algılanmasına bağlanamaz" diye konuşuyor.